Đại thi hào Ta-go (Ấn Độ) nói: "Nhân từ, ngọt ngào là dấu hiệu của tình thương cao thượng". Hãy bình luận

Ta-go (1861-1941) là đại thi hào của Ấn Độ. Ông đã được nhận Giải thưởng Nô-ben năm 1993. Ông có hàng nghìn trang văn, hàng nghìn bài thơ ca tụng những phẩm chất cao quý của con người, về tình cao thượng của con người ông viết: "Nhân từ, ngọt ngào là dấu hiệu của tình thương cao thượng". Ông đã chỉ rõ nhân từ, ngọt ngào là hai phẩm chất cao quý tạo nên tình cao thượng. Và không chỉ riêng Thượng đế mới có tình cao thượng mà con người cũng có tình cao thượng.

1. Vậy, thế nào là nhân từ, là ngọt ngào, là tình cao thượng?

Nhân từ là có lòng thương người và hiền lành. Gần nghĩa với nhân từ là nhân đức, nhân hậu.

Ngọt ngào là tính chất gây cảm giác êm ái, dễ chịu. Ta thường nói: hương vị ngọt ngào, giọng nói ngọt ngào, tình cảm ngọt ngào, v.v... Trái với ngọt ngào là chối tai, là cục cằn thô lỗ!...

Cao thượng là cao cả, vượt hẳn lên trên những cái tầm thường, nhỏ nhen về phẩm chất, tinh thần. Ví dụ: Hành động cao thượng, con người cao thượng, tính tình cao thượng, sống và chiến đấu vì một mục đích cao thượng, v.v...

Trong xã hội, ai là người cao thượng, ai là kẻ nhem nhuốc xấu xa, ai là kẻ mặt người dạ thú?

Cao thượng

2. Tại sao nhân từ, ngọt ngào là dấu hiệu của tình cao thượng?

Nhân từ là cái gốc của tình người. Người có tốt đẹp mới có lòng nhân từ. Có lòng nhân từ mới ăn ở hiền lành, mới yêu thương đồng loại, mới biết san sẻ, cưu mang, giúp đỡ mọi người. Mới biết cảm thông, chia ngọt sẻ bùi với đồng bào. Mới biết hoạn nạn, khó khăn cùng nhau gánh vác. Biết "Lá lành đùm lá rách", biết "thương người như thể thương thân" là có lòng nhân từ nhân ái. Người óc lòng nhân từ thì tâm sáng, lòng lành, lúc nào cũng coi trọng tình người hơn danh lợi. Người có lòng nhân từ thì có tâm hồn thanh cao, bao dung độ lượng,... được mọi người quý mến, kính trọng. Đúng nhân từ là dấu hiệu của tình cao thượng.

Ngoài lòng nhân từ, con người cao thượng còn có nhiều đức tính tốt đẹp khác, nhưng Ta-go lại nhấn mạnh về sự ngọt ngào. Sống có tình cảm mới ngọt ngào trong giao tiếp, ứng xử, ngọt ngào trong lời ăn tiếng nói, trong cử chỉ. Có hòa nhã, vui vẻ mới ngọt ngào. Cử chỉ nhẹ nhàng, thân thiện, niềm nở, giọng nói, tiếng nói dịu dàng, ngọt ngào là biểu hiện của tình thân ái. Có lúc là cái bắt tay, là nụ cười, là lời chào hỏi vồn vã, thân tình. Có khi là đôi lời tâm tình tỉ tê, là chuyện tâm sự của tình tri âm tri kỉ, v.v... "Đầu trò tiếp khách, trầu không có / Bác đến chơi đây, ta với ta" (Bạn đến chơi nhà - Nguyễn Bỉnh Khiêm) là thân tình, vồn vã, cởi mở, ngọt ngào. Cần chi phải cao lương mĩ vị! Có văn minh lịch sự có biết tự trọng và quý trọng người thì mới ngọt ngào. Và ta càng thấy rõ "Ngọt ngào là dấu hiệu của tình cao thượng".

Kẻ tiểu nhân vô học, vô đạo đức, nham hiểm, độc ác,... thì không có tình thương, tình người. Nhân cách méo mó, tâm hồn đen tối, mặt người dạ thú thì làm sao có tình người? Chúng tôi chỉ coi miếng ăn là to, coi cái lợi là to, coi bạc vàng là trên hết, chẳng thèm đoái hoài đến tình nghĩa. Chúng chỉ lừa bịp đồng loại, chúng chỉ vơ vét để làm giàu, dùng đủ mọi mưu ma chước quỷ để ăn trên nguồi trốc, để đè đầu cưỡi cổ dân lành. Có lúc cũng "ngọt ngào" để lừa bịp, để mị dân. Sự "ngọt ngào" đó là đạo đức giả! Bọn tiểu nhân, vô học, vô đạo đức thì ăn nói thô lỗ cục cằn, chúng nhìn mọi người bằng nửa con mắt. Câu tục ngữ sau đây đã chỉ rõ bản chất hai loại người trong xã hội mà ai cũng dễ nhận thấy:

Đất tốt trồng cây rườm rà,

Những người thanh lịch nói ra dịu dàng.

Đất xấu trồng cây khẳng khiu,

Những người thô tục nói điều phàm phu.

Câu nói của Ta-go: "Nhân từ, ngọt ngào là dấu hiệu của tình cao thượng" - là một ý tưởng sâu sắc, một bài học sâu sắc giúp mỗi chúng ta rèn luyện đạo đức, nhân cách.

Ở đời ai cũng muốn sống đẹp. Phấn đấu trở thành con người mới, con người có văn hóa chính là xây dựng tình nhân từ, ngọt ngào trong lời ăn tiếng nói, trong ứng xử.

Ngọt ngào

Nhân từ, ngọt ngào là dấu hiệu của tình cao thượng, là biểu hiện tuyệt đẹp của nhân cách văn hóa, để được tôn vinh, được quý trọng giữa cộng đồng.

Con chim vành khuyên có bộ lông đẹp, tiếng hót hay nên được muôn loài ngưỡng mộ; đại bàng nhờ đôi cánh vĩ đại mà bay vút giữa chín tầng không bao la. Nếu không có lòng nhân từ, sự ngọt ngào cao có the có tình cao thượng, thành người cao thượng?

Câu nói của đại thi hào Ta-go là bài học làm người cho tuổi trẻ chúng ta.

Leave a Reply