Hãy viết 1 đoạn văn nghị luận bàn về cách sống có trách nhiệm và vô trách nhiệm

Sống đúng nghĩa là sự kết hợp hài hòa giữa cống hiến và hưởng thụ. Nếu chỉ có cống hiến thì con người trở thành khô cứng, máy móc, duy ý chí; nhưng nếu chỉ biết hưởng thụ thì con người sẽ ích kỉ, nhỏ bé, hẹp hòi, xa lạ với cộng đồng. Với ý nghĩa tích cực, sống cho mình là mỗi người phải có trách nhiệm với bản thân, tức là có sự ràng buộc đối với lời nói, hành vi của mình. Như vậy, mình phải thương thân trước rồi mới thương người. Có khả năng tự lo cho bản thân thì mới lo được cho người khác. Thương thân ở đây đồng nghĩa với có trách nhiệm với bản thân.

Người có trách nhiệm với bản thân thường sống có lí tưởng, mục đích đúng đắn, tốt đẹp phù hợp với đạo lí; biết yêu thương gia đình, quê hương, đất nước; luôn có ý thức tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, sức khỏe để trở thành một công dân hữu ích. Họ có nếp sống nghiêm túc, quy củ; biết kiềm chế những ham muốn vật chất; biết tránh xa các thói hư tật xấu; không cho phép mình có những lời nói và hành động sai lầm. Họ biết kính trên nhường dưới, có lòng tự trọng, có ý chí và nghị lực phấn đấu, vượt qua khó khăn thử thách trên đường đời để biến ước mơ thành hiện thực, tạo dựng cho mình một cuộc sống ổn định, một tương lai tươi sáng. Đó là những biểu hiện cụ thể của lối sống có trách nhiệm đối với bản thân. Ngược lại, người có tính vị kỉ coi trọng “cái tôi”, coi thường “cái ta”, cho nên mọi suy nghĩ, nói năng, hành động của họ đều nhằm vào mục đích vun vén cho lợi ích cá nhân, không đếm xỉa gì tới quyền lợi của những người xung quanh. Họ tôn thờ lối sống thực dụng, luôn giành phần dễ dàng, thuận tiện cho mình, đẩy phần khó khăn, nguy hiểm cho người khác. Lúc hưởng thụ, họ có mặt đầu tiên. Ngược lại, lúc xã hội cần cống hiến, hi sinh thì chẳng thấy mặt họ đâu. Ông cha chúng ta đã phê phán loại người đó qua những câu tục ngữ, ca dao châm biếm, đả kích, ví dụ như: Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau, Ăn thì ăn những miếng ngon, Làm thì chọn việc cỏn con mà làm ; Ăn như rồng cuốn, nói như rồng leo, làm như mèo mửa... Đây không phải là cách sống khôn ngoan của con người chân chính mà chỉ là trò láu cá vặt của kẻ tiểu nhân mà thôi, sống cho mình đồng nghĩa với vị kỉ là tự tách mình ra khỏi cộng đồng, biến mình thành kẻ cô đơn, cô độc vì không có quan hệ gắn bó với mọi người. Kẻ ích kỉ sẽ không có người chia sẻ vui buồn, không ai giúp đỡ khi khó khăn, hoạn nạn. Ở mức độ cao, tính vị kỉ sẽ trở thành thái độ lạnh lùng, vô cảm trước con người và cuộc đời. Những kẻ vị kỉ thường có thái độ thờ ơ, lạnh nhạt, không quan tâm tới những gì không mang lại lợi ích cụ thể cho họ. Và như vậy, họ trở thành kẻ xấu trong cộng đồng.