Nghị luận xã hội - Bàn về quan niệm sống

DÀN Ý

1. Mở bài

- Có rất nhiều quan niệm sống, mà nó đều có ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi người. -> Biết có một quan niệm sống đúng đắn.

- Quan niệm sống tốt là sự hài hoà, cân bằng giữa tiền bạc, danh vọng với các mối quan hệ và giá trị con người. Sống hết mình, làm việc hết mình.

2. Thân bài

- Đối với quan niệm có tiền ắt có hạnh phúc:

+ Đúng là nó mang lại niềm vui, sự thoải mái, tạo ra lợi thế.

+ Nhưng nếu chỉ vì tiền không thì sẽ làm mất đi giá trị con người và ý nghĩa cuộc sống.

Dẫn chứng hai câu chuyện về một người chỉ sống vì tiền và một người sống có tình cảm mà không phụ thuộc quá nhiều vào tiền).

- Dối với quan niệm danh vọng là sướng.

+ Diều đó cũng không sai nhưng chỉ mãi đuổi theo danh vọng mà quên đi nhiều thứ có ý nghĩa trong cuộc sống thì họ đánh mất đi những gì quan trọng nhất mà khi đánh mất rồi mới nhận ra thì quá muộn.

- Một quan niệm sống nữa, đó là sống đơn giản.

+ Dinh nghĩa về sống đơn giản.

sống hài hoà với thiên nhiên, với tình cảm con người.

Nhưng đặc trưng của lối sống này là “nhàn nhã” tạo nên sự “lười biếng” không thích hợp trong xu hướng hiện nay.

- Ý nghĩa cuộc sống không phụ thuộc vào thời gian sống mà phụ thuộc vào chất lượng sống và giá trị xã hội mà trong đó con người lao động tự giác, sáng tạo và tự do, cống hiến cho xã hội và hưởng thụ sản phẩm do mình làm ra.

-> Cho nên sống, làm việc hết mình, cống hiến hết mình.

3. Kết luận

Quan niệm sống của mỗi người khác nhau nhưng hãy biết lựa chọn cách sống cho chính mình để tự phát triển bản thân, xã hội đi lên theo con đường tốt đẹp hơn.

BÀI LÀM

Chúng ta đang sống trên đời, có bao giờ bạn tự hỏi rằng cuộc sống này có ý nghĩa gì không? Có nơi nào mang lại hạnh phúc cho con người và cuộc sống chúng ta đang sống là cuộc sống như thế nào? Có lẽ mỗi người trong chúng ta ít nhất một lần trong đời đụng phải những cầu hỏi này và có những quan niệm sống của riêng mình. Có người nghĩ có nhiều tiền ắt sẽ tìm được hạnh phúc. Có người cho rằng chỉ cần có quyền thế tất sung sướng. Có thể xem quan niệm sống của con người là nền tảng tinh thần của họ. Nó chi phôi liên quan mật thiết đến những định hướng sống của con người như lí tưởng, niềm vui, thái độ sống, các quan niệm về hạnh phúc thiện ác. Người có quan niệm sống tốt đẹp sẽ có khả năng vượt qua mọi khó khăn để vươn lên trong cuộc sống. Ngược lại, sự khủng hoảng về quan niệm sống có thể dẫn con người tới đồ vỡ niềm tin, chao đảo tinh thần, lệch hướng trong cuộc sống, rối loạn trong hành động dẫn tới những hành động khó lường. Vì mỗi người có một quan niệm sống riêng cho mình nên không tránh khỏi những sai lầm.Có người chỉ sống vì tiền, vì quyền mà quên đi giá trị đích thực của cuộc sống. Quan niệm sống tốt là sự hài hoà cân bằng tiền bạc, danh vọng với các mối quan hệ và giá trị con người với thiên nhiên. Không để tiền bạc, danh lợi chi phôi tình cảm. sống hết mình, làm việc hết mình.

Có người quan niệm có tiền ắt có hạnh phúc không hoàn toàn vô lí. Tiền là một phương tiện mang lại cuộc sống tốt, không ai có thể phủ nhận được điều đó. Nó mang lại cho chúng ta niềm vui, sự thoải mái, hạnh phúc và ở khía cạnh nào đó, nó tạo ra lợi thế cho bạn so với người khác. Bởi thế mà có quan điểm trên cũng dễ hiểu, nhất là đối với xã hội vật chất ngày nay. Tuy nhiên, hãy suy nghĩ lại, đừng bao giờ coi tiền là lẽ sống. Sức hút và sự ám ảnh của đồng tiền đã làm mất đi phần lớn ý nghĩa cuộc đời bạn. Hãy so sánh hai câu chuyện dưới đây để thấy rõ điều đó:

Người thứ nhất là một ông chủ tịch xã. Ông tiêu tiền như nước. Ai cũng ghét vì lối sống của ông, trong túi lúc nào cũng có ba gói thuốc khác nhau, chiều chiều đi làm về ông đánh xe ô tô đi hết quán nhậu này đến quán nhậu khác. Cuối cùng ông bị cắt chức vì nhân dân phản ứng quá quyết liệt. Có lần một người hỏi ông ta: “Có hối hận vì lối sống của mình không?”. Ông ta trả lời tỉnh queo: “Không việc gì phải hối hận, ai cùng một lần sinh ra trong đời, mọi người không coi tao ra gì nhưng tao có tiền, mà có tiền thì có tất cả, chí ít thỉ con cái tao cũng có tiền đi học,...”.

Người thứ hai là một bí thư Đảng uỷ ở xã đã hai mươi năm. Nhưng nhà ông rất nghèo, căn nhà cấp bốn đơn sơ tài sản chỉ là chiếc ti vi cũ và hai chiếc xe đạp. Con cái ông đi học bằng những chiếc xe đạp ì à ì ọp, quần áo đơn sơ. Khi có người hỏi: “Bác có hài lòng với cuộc sống hiện tại không?”. Ông nói: “Tao hiểu chú mày đang nói về chuyện gì? Đúng là có ít thằng lãnh đạo lâu năm mà nghèo như tao, tiền không có, nhà không to, xe thì xoàng. Nhưng sau hai mươi năm công tác tao lại có những thứ mà người khác muốn cũng không có được. Nhà tao nghèo nhưng bữa cơm nào tao cũng thấy ngon vì có đông đủ thành viên trong gia đình, có tiếng cười của hai đứa con bé bỏng. Tao đi xe xoàng nhưng nếu dang ở trên đường mà bị hư thì người dân ở dây sẵn sang cho tao đi nhờ và giúp sửa chữa không mất tiền. Nhà tao nhỏ nhưng chiều nào cũng có hàng xóm qua câu cá uống rượu trò chuyện hàn huyên. Tiền tao không có nhưng tao có sự giúp đỡ của bà con cô bác - những người dã gắn bó với tao gần hai mươi năm nay, cái đó còn quý hơn tiền,...”. Tiếng cười sảng khoái hạnh phúc của ông làm cho những tia nắng cuối chiều phải ganh tị.

Vậy đó, thế mới là cuộc sống. Nhưng cả hai người đều hạnh phúc. Họ hạnh phúc với quan niệm sống của mình. Nhưng quan niệm sống của ông bí thư xã kia là một quan niệm sống tốt đẹp. Ông không sống vì tiền như ông chủ tịch xã nhưng bù lại ông lại có tình thương, sự kính trọng, kính nể của mọi người - thứ mà người chỉ sống vì tiền không bao giờ có cả.

Lại có người cho rằng danh vọng là sướng. Điều đó không ai không biết nhung có ai biết đằng sau những danh vọng ấy là những tấm bi kịch giống như chàng kỵ sĩ cổ tích. Chàng kỵ sĩ tài giỏi và dũng cảm đã cố gắng chinh phục một vùng đất bao la đề được vua trọng thưởng nhưng đó cũng chính là lúc chàng kiệt sức và gục ngã trên lưng ngựa. Trước lúc nhắm mất, chàng nuôi tiếc than thầm: “Hà cớ gì mình phải cố gắng đến kiệt sức như thế để rồi khi xuôi tay nhắm mắt cũng chỉ cần một mảnh đất nhỏ để chôn thân!”. Câu chuyện của chàng kỵ sĩ giống hành trình cuộc sống của nhiều người trong chúng ta. Có những người quan niệm rằng: Có danh vọng là sướng, họ tự khoác lên mình áp lực làm việc, cố gắng kiếm thật nhiều tiền, quyền lực và cả sự ngưỡng mộ. Họ thờ ơ với sức khoẻ, bỏ bê những khoảnh khắc hiếm hoi bên người thân, không cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống chung quanh. Rồi đến khi kiệt sức vì công việc, họ mới nhận ra rằng mình không cần nhiều đến thế. Nhưng khi đó, họ không thể quay ngược thời gian để chuộc lại những gì đã mất.

Một quan niệm sống nữa xuất hiện gần đây, đó là: sống đơn giản. Mọi người tự nguyện đơn giản hoá cuộc sống của mình. Đó là một cuộc sống hoà đồng với thiên nhiên, tìm kiếm sự cân bằng trong quan hệ động - tĩnh; một cuộc sống hồn nhiên vô tư, không lo lắng và thoát tục. Đặc trưng của lối sống này là “nhàn nhã”. Một nhà triết học nổi tiếng người Mĩ (Su-rô) đã từng nói: “Tôi đến với rừng sâu là bởi vì tôi muốn có một cuộc sống nhàn nhã, thong dong. Chỉ khi đối diện với bản chất của cuộc sống thì ta mới tìm ra ý nghĩa thực sự của nó. Tôi không muốn khi tủ thần đến bên mình thì mới nhận ra rằng mình vẫn chưa hề biết đến hạnh phúc của cuộc sống, tận hưởng tất cả những tinh tuý của cuộc sống này”.

Sống đơn giản là sống sâu sắc hơn, quan tâm đến nhau hơn, thân thiết với nhau hơn. Cần phải thiết lập một mối quan hệ thân mật gần gũi với con người và cảnh vật trong môi trường sống của chúng ta hơn. Trong cuộc sống hãy giành một khoáng thời gian và không gian sống của mình đế tìm hiểu, gần gũi và yêu quý những con người sống xung quanh chúng ta. Hãy tự mình sống một cuộc sống chân thực và tạo dựng xung quanh mình một cuộc sống hoàn toàn chân thực đổì với mình. Chỉ có khi nào bạn thực sự cảm thấy nhẹ nhàng, bắt đầu sổng an nhàn, có ý nghĩa thì bạn mới có thể phát triển ra tinh hoa của cuộc sống này. Sống đơn giản - đó chính là cuộc sống phong phú, lành mạnh, bình thường, thân thiết và hài hoà.

Thực ra, lối sống này đã được ông cha ta coi trọng và trở thành một trong những giá trị văn hoá của người Việt.

Có những danh nhân của đất Việt đã biết cách sống an nhàn nhưng không phải là lẩn tránh cuộc sống thực tế mà là sống một cách có ích cho đời như: Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh, Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Một cuộc sống thanh nhàn như Tuệ Trung Thượng Sỹ dã viết:

“Một chốn linh hồn muôn xứ tải

Ba thước thân nan vạn dặm đường

Tôi ngủ gốc tùng xưa luyến tiếc

Ngày trôi mặt bể tuyệt buồn vương

Danh lợi chưa từng xen giấc mộng

Công hầu chỉ thấy tợ xuân sương

Nước biếc non xanh là bạn hữu

Gốc bể chân trời bặt nhớ thương”.

Hiện nay với nhịp điệu hối hả, đòi hỏi sự nhanh lẹ thì xu hướng sống đơn giản vẫn không dược thực sự chú ý. Sống đơn giản cũng là một quan niệm sống tốt nhưng nó vẫn còn hạn chế, tạo ra sự “nhàn nhã” sẽ kéo theo căn bệnh “lười biếng” mà hậu quả của nó khôn lường.

Ý nghĩa cuộc sống không phụ thuộc vào thời gian sống mà phụ thuộc vào chất lượng sống, phụ thuộc vào giá trị xã hội mà trong đó con người được lao động tự giác, sáng tạo và tự do, cống hiến cho xã hội và hưởng thụ sản phẩm mà họ làm ra. Đôi khi, ý nghĩa cuộc sống là đem lại hạnh phúc cho người khác. Chỉ cần người khác vui là mình cũng vui rồi. Hoạt động lao động sản xuất là cốt lõi của toàn bộ hành động con người, là bản chất sâu xa nhất của con người, cho nên ý nghĩa của lao dộng sản xuất cũng là ý nghĩa cuộc sống, là một quan niệm sống đúng đắn. Lao động đem lại hạnh phúc cho con người. Thực tế đã chứng minh nếu không có lao động thì không thế đem lại hạnh phúc cho con người. Thông qua lao động và hiệu quả lao động, chúng ta mới có cơ sở vững chắc đế đánh giá kết quả làm được và chưa làm được để đề ra những mục tiêu, biện pháp thực hiện trong giai đoạn tiếp theo. Say mê lao động tức là đã xây dựng cho mình một mục tiêu, một lí tưởng sống và trong quá trình lao động ta sẽ thấy ý nghĩa của cuộc sống, chỉ có say mê lao động mới kích thích sự tìm tòi sáng tạo. Sẽ vui biết chừng nào khi bạn khám phá ra một điều mới lạ nào đó hay có một công trình nghiên cứu nào đó thực sự có ý nghĩa. Thanh niên thế hệ hôm nay là những người trẻ năng động sáng tạo, dám đương đầu, dám chịu trách nhiệm và có hoài bão lớn thì sống như thế nào cho đúng dường như không quá có khăn. Sống đẹp - điều đó không quá xa xôi hoặc lớn lao đâu. Nó nằm ở chính bản thân mỗi người, trong mỗi việc nhỏ mà chúng ta làm hàng ngày. Hãy cố gắng hoàn thiện, tập trung và thật sự có trách nhiệm với từng việc mình làm. Mỗi người hãy thắp một đốm lửa nhỏ và triệu triệu người sẽ xua tan bóng đêm. Hãy có trách nhiệm với bản thân vì nó cần được bồi bổ về tinh thần lẫn thề chất để khoẻ mạnh, để làm được những việc lớn lao khác. Hãy chăm sóc bạn bằng kiến thức, bằng niềm vui, bằng thể thao. Hãy yêu thương và châm sóc những người xung quanh bạn vì có những điều bạn sẽ thấy hối tiếc khi đánh mất nó vì bạn không thể tồn tại khi chỉ một mình. Hãy có trách nhiệm với xã hội vì khi cho một điều gì đó là bạn đã nhận về rất nhiều bài học và chân giá trị cuộc sống; điều quan trọng nhất là: Hãy sống thực với chính mình.

Với những quan niệm sống tốt, ta tin rằng “tế bào xã hội” này sẽ không ngừng làm cho xã hội phát triển. “Đời người chỉ có một lần, hãy sống sao cho khỏi xót xa về những năm tháng đã sống hoài sống phí”.

Cuộc sống không chỉ là cuộc hành trình tìm kiếm tiền bạc, quyền lực hay danh vọng.Bạn hãy nhận thức hướng đi đúng của cuộc đời mình để tạo nên sự cân bằng giữa công việc, gia đình và tận hưởng những giá trị tinh thần và niềm vui đích thực của cuộc sống.