Phân tích nhân cách của nhà nho chân chính trong Bài ca ngất ngưởng của Nguyễn Công Chứ

Gợi ý bài:

* Sự ngất ngưởng của Nguyễn Công Chứ khi làm quan:

- Ngất ngưởng bởi tài năng hơn đời, bởi chức vị cao sang hơn đời, công lao hơn đời. Một loạt chức vị ông từng nắm giữ đã được kể ra theo lối liệt kê (dẫn chứng) kèm theo lời nhận xét "Gồm thao lược...". Lời kẻ nghe thật sang, thật hồ hởi cũng là 1 sự ngất ngưởng.

* Sự ngất ngưởng của Nguyễn Công Chứ khi đã về hưu:

- Để nói về sự ngất ngưởng khi làm quan, tác giả chỉ dùng 6 cau thơ, còn khi nói về sự ngât ngưởng khi đã nghỉ hưu, tác giả sử dụng tới 16 câu thơ, với những biểu hiện phong phú, đa dạng. Ngât ngưởng trong lói sống khác đời, trong sở thích. Ngất ngưởng ở nhân cách vượt ra ngoài vòng cương tỏa, vượt lên trên thói tục, trong sự thống nhất những mâu thuẫn cũng hết sức khác đời (Dẫn chứng)

* Rút ra: phong cách sống ngất ngưởng của Nguyễn Công Chứ mang ý nghĩa tích cực, thể hiện nhân cách nhà Nho chân chính

- Người ngất ngưởng là người không những # đời mà điều quan trọng là có nhân cách và có tài năng hơn

- Ở Nguyễn Công Chứ, ý thức về tài năng luôn gắn liền với trách nhiệm của kẻ sĩ. Chính vì vậy, mở đầu bài hát nói là sự tự ý thức về phận sự của trang nam nhi trong trời đất "Vũ trụ..." Những chức vj, công trạng mà tác giả liệt kê trong 6 câu thơ đầu đã vượt lên trên sự khoe khoang, đắc ý tầm thường để đạt tới sự khẳng định tài năng làm nên công danh có ích cho đời.

- Ở Nguyễn Công Chứ, ngất ngưởng thẻ hiện nhu cầu được tự do bộc lộ bản lĩnh cá nhấn, sở thích cá nhân. Ông sống trung thực với chính mình~~>Đó là bản lĩnh cá nhân, là nét đẹp nhân văn.

- Ông coi rẻ sự đượ cmất, khen chê tầm thường: "đượcmất dương dương..." Ông tự đặt mình ngang hàng với những người lỗi lạc về tài năng, hiển hách về sự nghiệp, cao cả về nhân cách như Trái Tuân, Nhạc Phi, Hàn Kì, Phú Bật. Tâm hồn lâng lâng thanh thản, nhẹ nhõm, tự đắc, tự vui thú với cọc sống của chính mình nhưng lòng vãn nặng nghĩa vua tôi.

~~>Rút ra kết luận về nhân cách cao đẹp của Nguyễn Công Trứ.