Phân tích nhân vật Chí Phèo – Nam Cao

DÀN Ý

* Hình tượng nhân vật Chí Phèo:

- Chí phèo là người nông dân lương thiện:

+ Sinh ra bị vứt bỏ ở lò gạch cũ.

+ Nhờ sự cưu mang của nhiều người.

+ 20 tuổi trở thành anh canh điền khỏe mạnh, làm thuê cho Bá Kiến.

+ Ao ướt có một gia đình: Chồng cầy thuê cuốc mướn, vợ dệt vải.

→ Người nông dân chăm chỉ, trong sáng, có ước mơ giản dị.

- Chí phèo là thằng lưu manh:

+ Bá kiến ghen tuông đẩy vào tù.

+ Trờ thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại.

+ Biến đổi nhân hình:

. Cái đầu trọc lóc.

. Cái răng cạo trắng hớn.

. Cái mặt đen mà cơng cơng.

. Hai mắt gườm gườm trông gớm chết.

. Cái ngực phanh đầy nét trạm trỗ rồng phượng.

→ Chí phèo mất hết hình người.

+ Biến đổi nhân tính:

. Trở thành du côn du đãng.

. Say triền miên, cướp giật, rạch mặt ăn vạ.

. Tay say cho Bà Kiến.

→ Chí phèo đánh mất nhân tính.

=> Nhà tù thực dân tiếp tay cho địa chủ phong kiến biến một người nông dân lương thiện thành tên lưu manh.

- Chí phèo và bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người.

+ Cuộc gặp gỡ giữa Chí Phèo và Thị Nở:

. Tình yêu của thị nỡ đánh thức bản bất lương thiện của Chí Phèo.

. Chí phèo đã thức tỉnh, quay trờ lại tính hiền lành.

. Nhận biết mọi âm thanh trong cuộc sống.

. Nhận ra bi kịch của cuộc đời mình.

. Muốn làm người lương thiện.

+ Bát cháo hành: Biểu tượng tình yêu, đánh thức bản tính hiền lành của Chí.

→ Tác giả trân trọng người nông dân ngay cả khi học biến chất.

+ Diến biến bi kịch bị cự tuyệt

. Nguyên nhân: Bà cô thị nở không cho Thị lấy Chí.

. Tâm trạng Chí Phèo:

. Lúc đầu Chí ngạc nhiên, đau đơn thất vọng.

. Sau đó. Chỉ hiểu mọi việc.

. Đâm chết kẻ thù và tự sát.

→ Niềm khao khát được sông lương thiện và tố cáo xã hội thực dân nữa phong kiến.

* Giá trị tác phẩm:

- Phản ánh tình trạng một bộ phận nông dân bị tha hóa.

- Mâu thuẫn giữa nông dân và đại chủ, giữa các thế lực ác bá ở địa phương.

- Cảm thương trước cảnh người nông dân bị lăng nhục.

- Phát hiện và miêu tả phẩm chất tốt đẹp của người nông dân ngay cả khi họ biến chất.

- Niềm tin vào bản chất lương thiện của con người.

* Nghệ thuật:

- Xây dựng những nhân vật điển hình vừa có ý nghĩa tiêu biểu vừa sống động, có cá tính độc đáo.

- Miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo.

- Kết cấu truyện mời mẻ, tưởng như tự do nhưng rất chặt chẽ.

- Cốt truyện và các tình tiết hấp dẫn, biến hóa giàu kịch tính.

- Ngôn ngữ sống động, vừa điêu luyện vừa gần gũi tự nhiên.

- Giọng điệu đan xen biến hóa, trần thuật linh hoạt.