Nghị luận về bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu

DÀN Ý

I. Tác giả- Tác phẩm

a. Tác giả: Chính Hữu

- Ông bắt đầu làm thơ năm 1947, thơ ông hầu như chỉ viết về người lính và chiến tranh.

- Ông được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000.

b. Tác phẩm:

- Bài thơ “Đồng chí” ra đời năm 1948 - những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp gian khổ - sau khi nhà thơ cùng đồng đội của mình tham gia chiến dịch Việt Bắc (thu đông 1947). 

- “Đồng chí ” là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất viết về người lính chống Pháp (được in trong tập “Đầu súng trăng treo ”).

II. Phân tích: 

1. Cơ sở hình thành tình đồng chí

Quê hương anh nước mặn đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.

Anh với tôi đôi người xa lạ

Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,

- Cấu trúc song hành đối xứng, thành ngữ

-> Xuất thân từ những miền quê nghèo khó

Súng bên súng, đầu sát bên đầu,

- Cấu trúc đối xứng. Điệp từ

-> Cùng chung nhiệm vụ sát cánh bên nhau

=> Chung cảnh ngộ, chung giai cấp, chung lí tưởng cách mạng, chia sẻ mọi gian lao, sát cánh bên nhau,bảo vệ tổ quốc.

2. Biểu hiện của tình đồng chí :

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày

Gian nhà không mặc kệ gió lung lay

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính

- Nhân hoá, ẩn dụ.

-> Cảm thông sâu xa những tâm tư hoàn cảnh của nhau

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh

Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi.

Áo anh rách vai 

Quần tôi có vài mảnh vá

Miệng cười buốt giá

Chân không giày

- Những câu thơ sóng đôi, đối xứng, hình ảnh chân thực gợi cảm.

-> Khó khăn, gian khổ nhưng lạc quan.

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay: >>> Hình ảnh chân thực gợi cảm

-> Tình cảm gắn bó sâu nặng, sức mạnh của tình đồng đội, đồng chí

+Cảm thông sâu xa những tâm tư hoàn cảnh của nhau

+Khó khăn, gian khổ nhưng lạc quan

+Tình cảm gắn bó sâu nặng, sức mạnh tình đồng đội, đồng chí

=> Vẻ đẹp của tình yêu thương chân thành, tinh thần lạc quan, đồng lòng quyết tâm chiến đấu..

3. Biểu tượng đẹp của tình đồng chí

Đêm nay rừng hoang sương muối 

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

-> Sát cánh bên nhau vượt qua khó khăn hoàn thành nhiệm vụ

Đầu súng trăng treo.

- > Hình ảnh vừa chân thực, vừa lãng mạn, gắn kết: Người lính - Khẩu súng - Vầng trăng.

=> Bức tranh đẹp về tình đồng đội, đồng chí

-> Sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng

III. Tổng kết:

* Nghệ thuật: 

Chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, cô đọng, lãng mạn giàu sức biểu cảm và mang ý nghĩa biểu tượng.

* Nội dung :

Bài thơ ca ngợi tình cảm đồng chí cao đẹp giữa những người chiến sĩ trong thời kì đầu kháng chiến chống thực dân Pháp gian khổ.