Phân tích hình ảnh mùa xuân trong bài Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải)

GỢI Ý 1

- Mùa xuân trong bài mùa xuân nho nhỏ là một mùa xuân tươi đẹp, trong trẻo với hình ảnh bông hoa, tiếng hót của con chim chiền chiện báo mùa xuân tươi thắm, ...(phân tích khổ 1)( mùa xuân của thiên nhiên, đất trời)

- Mùa xuân của đất nước thông qua hình ảnh người cầm súng, người ra đồng (phân tích khổ 2,3)

- Hình ảnh mùa xuân thông qua điều tâm niệm của nhà thơ (phân tích khổ 4,5)

=> thông qua bài thơ và hình ảnh mùa xuân, tác giả muốn cất lên lời ca ngợi, tự hào về quê hương, đất nước nói chung hay cũng như nơi ông sinh ra nói riêng- xứ Huế mộng mơ với màu hoa tím.

GỢI Ý 2

* Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ ''Một mùa xuân nho nhỏ'' chính là hình tượng trung tâm xuyên suốt bài thơ, xuyên suốt mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình.

*Hình ảnh ấy được vận động và phát triển theo mạch cảm xúc của bài thơ:

- Mùa xuân thiên nhiên - mùa xuân quê hương xứ Huế.

- Mùa xuân đất nước, mùa xuân cách mạng.

+ Không khí rộn ràng, tưng bừng của con người khi đất nước vào xuân.

+ Đất nước đang vươn mình trong trong gian lao và trưởng thành đi lên phía trước với những mùa xuân đẹp đẽ.

- Mùa xuân đời người và ước nguyện.

+ Cuộc đời của mỗi con người là một mùa xuân.

+ Ước nguyện làm một mùa xuân nho nhỏ để hiến dâng cho đời.

=> Nhà thơ nguyện làm một mùa xuân nho nhỏ, hình ảnh mùa xuân đó nghĩa là sống đẹp với tất cả sức tươi trẻ của mình nhưng rất khiêm nhường, tự làm một mùa xuân nho nhỏ góp vào mùa xuân của đất nước, của cuộc đời chung rộng lớn.

*Đánh giá:

- Hình tượng mùa xuân là một hình tượng đặc sắc, giàu ý nghĩa, có sự khái quát cao. Đó không chỉ là mùa xuân của cuộc đời con người à còn là mùa xuân của đất nước.

- Từ hình ảnh mùa xuân, ta thấy được tấm lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, khát vọng cháy bỏng, mãnh liệt của nhà thơ và ước nguyện chân thành, tha thiết với lẽ sống cao đẹp của con người đã dâng trọn đời mình cho quê hương, đất nước.

GỢI Ý 3

+ Mở bài

Mùa xuân là đề tài, nguồn cảm hứng bất tận để các nhà thơ thưởng thức và sáng tác.

– Mùa xuân nho nhỏ là một bài thơ hay, thông qua từng vẻ đẹp của mùa xuân, các nhà thơ gian tiếp bộc lộ nhân sinh quan của bản thân mình. Mỗi bài thơ có thể là một bài học về triết lý cuộc sống

+ Thân bài

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông tím biếc

Ôi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long rơi

Tôi đưa tay tôi hứng”

– Từ những hình ảnh mộc mạc, đơn sơ mang một vẻ đẹp nên thơ của thiên nhiên xứ Huế. Bức tranh mùa xuân được phác hoạ với những hình ảnh, màu sắc hài hoà. Điểm tô vào bức thanh xuân là âm thanh rộn rã tưng bừng của con chim chiền chiện.

– Cảm xúc dâng tràn của nhà thơ khi bắt gặp vẻ đẹp của mùa xuân. (Mở rộng: vì sao tác giả xúc động?)

Mùa xuân người cầm súng

Lộc giắt đầy quanh lưng

Mùa xuân người ra đồng

Lộc trải dài nương mạ

Tất cả như hối hả

Tất cả như xôn xao

– Người cầm súng – Người ra đồng: hình ảnh đối xứng – hình ảnh của mùa xuân đất nước được thể hiện qua hai lực lượng tiêu biểu trong công cuộc xây dựng và bảo vệ. Người cầm súng ở ngoài tiền tuyến chiến đấu để bảo vệ thành quả Cách mạng. Người ra đồng ở lại hậu phương để lao động sản xuất nhằm xây dựng và phát triển đất nước. Hình ảnh tương xứng hài hoà như nhịp bước đi lên của toàn dân tộc.

– Cấu trúc điệp trong thơ cùng với từ gợi tả tạo nên một không khí hối hả khẩn trương như nhịp sống đi lên của đất nước.

Ðất nước bốn nghìn năm

Vất vả và gian lao

Ðất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước.

– Lúc này tác giải đang hồi tưởng lại chặng đường 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Một dân tộc tuy nhỏ bé nhưng có bề dày lịch sử về chống giặc ngoại xâm bảo vệ tổ quốc. Một dân tộc đáng tự hào.

Ta làm con chim hót

Ta làm một cành hoa

Ta nhập vào hoà ca

Một nốt trầm xao xuyến

– Ta làm …: Điệp ngữ, nhịp thơ dồn dập bày tỏ khát vọng của nhà thơ muốn hòa nhập vào với thiên nhiên được đóng góp sức mình cho quê hương đất nước. Bài thơ này được viết trong bối cảnh tác giả Thanh Hải đang phải nằm điều trị trên giường bệnh cho nên khát khao đóng góp sức mình cho dân tộc càng mạnh mẽ và đáng trân trọng hơn bao giờ hết.

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.

– “Lặng lẽ dâng…”: Từ gợi tả “lặng lẽ" được đảo ra đầu câu như lời nhấn mạnh. Niềm mong muốn cống hiến tuổi xuân, sức sống cho đời được thể hiện khiêm tốn bất chấp thời gian, tuổi tác. Nó là ước mơ chính đáng đáng trân trọng của tác giả.

Mùa xuân ta xin hát

Câu Nam ai, Nam bình

Nước non ngàn dặm mình

Nước non ngàn dặm tình

Nhịp phách tiền đất Huế…

– Bài thơ kết thúc bằng khúc dân ca xứ Huế. Khúc hát Nam Ai, Nam Bình hòa vào nhịp phách tiền cứ ngân nga mãi trong lòng người những giai điệu mùa xuân, một cách giản dị.

+ Kết bài

– Đây là một bài thơ hay thể hiện được văn phong của tác giả Thanh Hải. Giọng thơ nhẹ nhàng trong trẻo, lối viết giản dị đầy gần gũi thân thuộc với những câu nam ai nam bằng của người dân Huế, đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.