Văn tự sự - Đường về nhà

Mẹ mất sớm. Cho đến năm lên tám, tôi vẫn sống với ba ở một đồn biên phòng gần biên giới Tây Nam. Một hôm, đang xối nước tắin cho tôi, ba bong nói: “Tới lúc con phải về thành phố đi học rồi đó!”.

Sau mấy lần sốt rét nặng, cấp dưới của ba là chú Hiều được điều về thành phố. Ba nhờ chú đưa tôi về theo. Chú Hiều có gương mặt hóp tọp, khắc khổ. Trong tất cả các chú trong đơn vị, chú Hiều là người tôi ít mon men tới gần hơn cả.

Ba sửa soạn cho tôi một cái túi hành lí bằng vải. Đi một quãng xa, ngoái lại vẫn thấy ba đứng trông, tôi khóc òa. Mặc kệ tôi khóc nghêu ngao, chú Hiều băng ngang cánh đồng lấp xấp nước, có một cái cộ bò kéo tới gần. Người đàn bà trùm khăn kín mặt cất giọng rổn rang nói gì đó với chú Hiều. Chú dừng lại, trả lời, cũng bằng thứ tiếng khó hiểu. Nói qua nói lại một hồi, chú gật đầu, xốc nách tôi quảng lên phía sau cộ phủ đầy rơm, rồi nhảy lên theo. Cái cộ xóc xách đảo qua đảo lại. Cái roi trong tay người đàn bà quật vào mông con bò đen đét. Tôi co rúm người, nhủ bụng biết đâu chú Hiều và bà ta đang tính chuyên bán tôi đi. ở đồn biên phòng, tôi cũng biết mấy vụ con nít bị bán qua biên giới, cha mẹ đi kiếm con, gào khóc thảm thiết.

Hết trảng cỏ thì chú Hiều và tôi xuống cộ. Chú Hiều mở nắp ba lô, đưa cho người đàn bà một gói lương khô, nói gì đó, rồi nắm tay tôi dăt đi. Trời nóng như hun. Đến trưa, hai chú cháu ghé vô cái chòi canh ruộng dưa. Chú mở nắp lu, cho tôi uống nước bằng gáo dừa.

Đang nghỉ chân, trời bỗng tối sầm. Mưa như trút. Đúng lúc đó chú Hiều lại kêu tôi mau mau đeo túi đi tiếp. Tôi níu chú: “Hết mưa rồi đi!”.

“Hết mưa là lũ về, ngập hết!”. Nói rồi chú Hiều trùm tấm vải nhựa đi trước. Tôi đành lúp xúp chạy theo, núp vào đuôi áo.

Đúng như chú Hiều đoán, đang đợt lũ về, chỉ một cơn mưa lớn, nước nổi lên. Qua đồng, nước dâng quá bụng. Chú Hiều cúi xuống bảo tôi trèo lên lưng để chú cõng đi. Chú kêu tôi bám chặt cổ kẻo nước siết cuốn băng. Tay chân tôi tái ngắt, lạnh một phần, phần sợ lũ cuốn.

May sao, lúc nước lên tới ngực, chú Hiều vừa bơi vừa bắt đầu thở gấp, có cái xuồng của một ông già đi lưới cá chèo qua. Ông già cho hai chú cháu lên xuồng. Ông cụ nói: “Lũ thế này... thôi về nhà tao ngủ tối nay, mai đi sớm!”. Lòng tôi lại lo thắt. Lỡ ông già không phải người tốt, tính chuyện xí gạt?

Ông cụ ở một mình. Căn chòi đứng lêu khêu trên nước. Bữa tối chỉ có cá nướng. Sáng sớm hôm sau, tôi bị dựng dậy. Ông già bơi xuồng đưa hai chú cháu tôi qua đồng nước nổi. Trời hửng cũng là lúc hai chú cháu lên tới thị trấn.

Đoạn đường từ thị trấn về thành phố thật bình an. Tôi dụi mặt vào ba lô chú Hiều, ngủ ngon lành. Lúc thức dậy, chú Hiều mua cho tôi mía hấp và trứng cút. Tôi hỏi chú Hiều sao dám lên cộ, lên xuồng của người lạ. Chú lại cười: “Phải biết tin vào người khác, con ạ!”. Tôi nín lặng. Ba tôi cũng tin chú Hiều, giao phó đứa con gái nhỏ. Và nếu không có chú, không đặt hết tin cậy vào chú trong suốt hành trình, tôi đã chẳng bình an về được tới nhà.