Nghị luận: Đâu là giá trị bản thân?

Mary Webb (1881 - 1927) là nhà thơ, nhà văn lãng mạn người Anh nổi tiếng trong những năm đầu thế kỉ 20. Các tác phẩm của Webb chủ yếu lấy bối cảnh vùng nông thôn Shropshire quê hương bà. Hai trong số những tiểu thuyết của bà (“Precious Bane ” và “Trái tim em thuộc về đất”) được nhiều lần chuyển thể điện ảnh và truyền hình thành công, trong đó đáng chú ý nhất là bộ phim Gone to Earth năm 1950.

Đây là truyện ngắn mang tên “Mến tặng với lòng tôn kính” của nữ văn sĩ Mary Webb. Từ trước đến giờ, cô Myrtle Brown chưa bao giờ nhận được một món quà gói trong một chiếc hộp vuông hay một bó hoa. Mỗi ngày khi lê bước đến trạm xe điện ngầm để đi làm công việc đơm nút ở một cửa hàng lớn thuộc Luân Đôn, cô nghĩ rằng mình sẽ được vui sướng lắm nếu một khi trở về nhà cô nhận thấy một bó hoa hồng đỏ thắm có cánh hoa dày, tươi tắn, hương thơm ngạt ngào, hay hoa hồng trắng có mùi hương thuần khiết nằm đợi cô trên bàn. Tất nhiên, đó là một ước mơ không tưởng. Chỉ cần một chiếc bàn có một ổ bánh mì trên đấy là cũng đủ để cô vui. Cô cần phải biết ơn những người đã giang tay ra che chở cho cô. Cô tự nhủ thầm khi đốt lò và đặt ấm nước lên: “Myrtle Brown à, đáng lẽ ra ngươi đã không có một xu cho chuyện này, dù chỉ một muỗng trà bỏ vào bình. Hãy biết ơn về những gì mình đã có”. Cô sẽ còn biết ơn ông Trời, biết ơn bà chủ nhà, biết ơn người thuê cô làm việc, người vắt kiệt sức nhân công, biết ơn ông hàng bánh đã mang đến cho cô ổ bánh mì, biết ơn người giao sữa đã để lại cho cô nửa lít sữa vào những ngày Chủ Nhật, biết ơn con mèo của bà chủ nhà đã không uống trộm chút sữa đó. Tuy nhiên, khi tắt đèn và ngả lung nằm xuống, cô không thể không nghĩ đến giây phút tuyệt vời nếu một ngày nào đó cô nhận được một bó hoa. Hãy nhớ đến lúc mở gói quà! Hãy nghĩ đến lúc nhìn thấy bên ngoài hộp quà dòng chữ “Cắt hoa ngay”, đến lúc gỡ dây gói quà rồi mở giấy gói quà rồi mở hộp quà, ôi! Còn gì nữa nào? À, có lẽ là hoa violet hoặc hoa hồng; hoa huệ trắng đồng nội; hoa tử đinh hương hay hoa mẫu đơn màu tím nhạt hay hoa mimosa tỏa mùi hương ngọt ngào ấm áp. Căn phòng nhỏ bé sẽ biến thành một nhà kính - như một trong những nhà kính xinh đẹp ở Kew. Cô sẽ mượn những lọ mứt của bà chủ nhà và cô sẽ mất cả buổi tối để sắp xếp chúng, rồi căn phòng sẽ tuyệt trần như trên thiên đàng. Rồi một buổi sáng Chủ Nhật mình mở mắt thức dậy, chậm chạp và sảng khoái trong một khung cảnh như vậy. Ôi hạnh phúc biết nhường nào! Tất nhiên cô có thể để dành tiền lương tuần mua một bó hoa. Thỉnh thoảng cô cũng làm vậy. Nhưng đó không phải là điều hoàn hảo, càng không phải là điều cô mong mỏi. Trung tâm của điều kì diệu là một miếng giấy nhỏ mang tên cô và tên người gửi, và có thể là vài lời chúc mừng. Cô đã nghe nói đây là phong tục gửi quà cho ai - một nữ nghệ sĩ nổi tiếng hay nữ ca sĩ nhạc kịch chính. Vào những ngày sinh nhật và cả tang lễ đây là phong tục. Những ngày sinh nhật à! Nếu giờ cô nhận một gói quà như thế nhân ngày sinh nhật. Cô đã trải qua nhiều lần sinh nhật và ngày nào cũng giống ngày nào. Có lẽ là một quả cà chua uống với trà và sau đó là đi xem phim. Có lần rạp diễn một vở kịnh câm, bà chủ nhà được tặng một vé xem rồi cho cô vì cô đã đỡ đần công việc may vá. Lúc nào trong lòng cô cũng tràn đây ước muốn giây phút tuyệt vời đó, một món quà lấp lánh rực rỡ. Cô sẽ yêu thích món quà ấy biết bao! Nhưng có vẻ như không ai muốn tạo ra điều đó. Thế rồi cuối cùng vào một ngày mùa đông ảm đạm, khi mà mọi thứ không đến như cô hằng mong ước, và do đó cũng chẳng có ai để cô có thể biết ơn, cô đã đi đến một quyết định thật liều lĩnh. Cô sẽ tự tạo ra hoạt cảnh đó. Trước khi bắt đầu dành dụm tiền cho những ngày mưa bão, cô dành dụm tiền cho giây phút tuyệt vời ấy. Cô tự nhủ trong lúc cẩn thận đặt những mẩu bánh vụn lên bậu cửa sổ cho chim ăn: “Sau đó, ngươi sẽ an lòng. Ngươi sẽ biết ơn thật sự đấy, Myrtle brown”. Cô bắt đầu tằn tiện để dành dụm. Tuần này qua tuần nọ, số tiền để dành tăng lên. Cô có thêm nửa xu rồi một xu, thật tuyệt là cô có thể dành dụm được một đồng si-ling trong một thời gian ngắn như thế. Lòng quyết tâm đã mang lại cho cô một điều cũng tuyệt không kém, trước ngày sinh nhật cô đã dành dụm được 2 bảng. Cô nói thầm: “Thật là ngông cuồng và đáng hổ thẹn khi không dùng 2 bảng để mua thức ăn hay quần áo”. Cô biết mình không thể nào nói chuyện này cho bà chủ nhà biết. Bà ta sẽ không bao giờ được nghe một lời nào về chuyện này. Không được! Đây phải là chuyện tuyệt mật! Không ai được biết những bông hoa đó từ đâu đến. Người ta dùng từ gì khi họ không biết tên? “Vô danh”. Đúng rồi. Những bông hoa đó phải “vô danh”. Ở vườn hoa Covent Garden có một cửa hàng bán hoa nhỏ. Những bông hoa tuyệt vời được rào chung quanh. Cô sẽ đến đó một ngày trước ngày sinh nhật mình. Cô trông thật tươi tắn khi bước từ xe buýt xuống Luân Đôn lúc sáng sớm. Cô xuống xe buýt ở vườn Covent Garden, đi qua những thùng gỗ chất chồng thành đống, những thùng củ quả, những giỏ khoai tây đầy ắp. Ông bán hàng bận luôn tay. Ông nhìn thấy một người phụ nữ thấp bé, luộm thuộm có dáng điệu hân hoan, pha chút lo lắng.

- Tôi muốn mua hoa. Loại đẹp đấy. Hoa sẽ được gói lại rồi gửi đến một quý bà tôi quen, ngay tối nay.

- Cô thích hoa violet chứ?

- Vâng, hoa violet, hoa cúc đại đóa, hoa thược dược, hoa đuôi chồn, hoa tóc tiên, mimosa và vài đóa hoa hồng.

- Khoan đã! Khoan đã! Tôi nghĩ cô biết sẽ mất gần một xu đấy!

Cô Brown đáp với giọng nhanh nhảu:

- Tôi mua thì tôi trả. Ông hãy viết theo lời tôi, tính tiền, bỏ hoa vào hộp rồi dán tem, rồi tôi sẽ trả tiền.

Ông bán hàng làm theo lời cô.

Cô Myrtle Brown đi từ chỗ hoa này đến chỗ hoa khác, như một con bướm có sắc màu buồn rười rượi, chạm nhẹ vào một cánh hoa, hít nhẹ hương thơm một đóa hoa hồng. Ông bán hàng cũng tính đúng giá dù nhận thấy có chuyện gì đó không bình thường. Cuối cùng cô cũng mua xong, viết xong địa chỉ và tên, trả xong tiền - hết hai bảng.

Ông bán hàng hỏi:

- Thế cô có ghi kèm theo bưu thiếp gì không?

Thật phấn chấn, cô Myrtle Brown nghĩ ra ngay cách viết thiệp:

- “Mến tặng với lòng tôn kính”.

Ông bán hàng thắc mắc:

- Chắc là dành cho bạn thân của cô à?

Cô Brown đáp:

- Gần như là người bạn duy nhất của tôi.

Cô bước qua lớp bùn nhão lạ lùng ở vườn Covent Garden một cách hân hoan, làm việc thật hân hoan rồi về nhà vói trạng thái như trong mơ. Cô ngủ chập chờn, như trẻ con ngủ vào đêm Giáng Sinh, rồi thức dậy thật sớm, lắng nghe tiếng chuông của người đưa thư. “A! Đúng rồi! Có tiếng chuông”. Nhưng bà chủ nhà không xuất hiện. Có lẽ đó chỉ là tiếng chuông của người giao sữa. Cô lại đợi. Một tiếng chuông nữa. Không có tiếng bước chân. Cô nhủ thầm: “Chắc là người giao bánh”. Thế còn ông đưa thư đâu rồi? Ông ấy sao mà đến trễ quá vậy kìa! Nếu biết chuyện của cô, ông ta chắc sẽ nhanh chân lắm! Lại im lặng. Một giờ trôi qua. Không có gì mới. Một lúc sau, cô đi xuống.

Bà chủ nhà nói:

- Người đưa thư ư? ông ấy đã đi cách đây một giờ rồi! Gói quà gì? Không, Không có quà gì cho cô đâu. Có một gói quà dành cho cô Brown, nhưng đó là một cái hộp rất đắt tiền có dòng chữ “cắt hoa ngay” nên tôi biết gói quà đó không phải dành cho cô và tôi đã gửi nó ngay đến chỗ cô diễn viên Elvira Brown, người đã từng sống ở đây. Cô ấy lúc nào cũng nhận được hàng đống hoa nên tôi biết gói quà trên là dành cho cô ấy.