Trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Chân đã xây dựng được một tình huống truyện mang ý nghĩa khám phá, phát hiện về đời sống. Anh, chị hãy làm rõ điều đó

GỢI Ý

1. Tình huống truyện:

- Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi công tác ở một vùng biển, nơi anh và đồng đội đã từng chiến đấu chống kẻ thù trong những năm chiến tranh ác liệt để chụp một tấm ảnh cho cuốn lịch sắp in. Nhà nghệ sĩ bắt gặp một cảnh đẹp như bức tranh vẽ, sau nhiều ngày phục kích. Anh rất hạnh phúc vì không dễ gì bất gặp thêm lần nữa.

- Thế nhưng niềm vui chưa trọn, anh đã phải chứng kiến một sự kiện nghịch lí trái ngang của đời thường: cảnh người chồng đánh vợ thật tàn nhẫn, rồi đứa con trai đã đánh bố để cứu mẹ. Mấy hôm sau cảnh thương tâm đó lại tiếp diễn.

2. Các nhân vật có liên quan đến tình huống:

- Tình huống được tạo ra bởi sự đối lập giữa vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa với cái thật ngang trái trong gia đình người thuyền chài:

+ Người chồng: Vốn là người đàn ông thương yêu vợ nhưng gánh nặng cuộc sống đã biến anh ta thành kẻ vũ phu, man rợ, lấy việc đánh đập, hành hạ vợ để trả thù cuộc sống khổ cực.

+ Người vợ: Vì thương đàn con đông đúc, thơ dại, nghĩ đến cuộc sống trên biển cả mênh mông của con cái đã nhẫn nhục chịu đựng sự ngược đãi của chồng mà không hề biết rằng chính thái độ của mình đã làm tổn thương tâm hồn con trẻ.

+ Thằng Phác: Đứa con trai lớn thương mẹ bị bố hành hạ tàn bạo đã phản ứng quyết liệt, đứa con đã giằng chiếc thắc lưng rồi quật thẳng vào ngực người cha ruột, dùng dao chống lại cha khi mẹ nó lại tiếp tục bị chồng đánh.

- Phùng và Đẩu, những người lính đã từng chiến đấu giải phóng nhân dân miền Nam bằng một lí tưởng sáng ngời, quan tâm đến nhân dân nhưng cái nhìn của các anh quá sức đơn giản. Khi nghe người đàn bà cương quyết không bỏ chồng như lời khuyên của Đẩu - quan tòa - thì Phùng và Đẩu mới chợt nhận ra rằng: Đâu có phải bỏ chồng là xong chuyên! Trong cuộc sống giữa biển cả bao la, những người phụ nữ rất cần phải có một người đàn ông từng trải để chèo chống khi phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con nhà nào cũng trên dưới chục đứa, sự sống của họ là cho con chứ không phải cho mình.

3. Ý nghĩa phát hiện, khám phá về đời sống:

- Đẩu hiểu được nguyên do vì sao người đàn bà chấp nhận cuộc sống ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng, chứ nhất định không chịu từ bỏ người chồng độc ác là vì tình mẫu tử, người đàn bà sống là cho các con chứ không phải cho mình.

- Phùng trong ánh mắt người nghệ sĩ, anh chỉ thấy cái đẹp của chiếc thuyền ngoài xa chứ không thấy được sự thật cuộc đời lại ở ngay trước mắt. Câu chuyện với lời lẽ mộc mạc của người đàn bà xấu xí ở tòa án huyện đã giúp anh hiểu hơn những điều có lí trong cái nghịch lí của gia đình thuyền chài nghèo khổ, đông con. Cũng từ đó, Phùng hiểu hơn tính cách người bạn thân đang làm chánh án và cũng giúp anh nhìn lại chính mình để hiểu mình hơn.