Văn nghị luận - Khoảng cách văn hóa đọc giữa người Việt Nam và Nhật Bản

Khoảng cách văn hóa đọc giữa Việt Nam và Nhật Bản ngày nay vẫn quá xa, đáng kinh hãi. Số lượng xuất bản một hai ngàn bản của Việt Nam bây giờ của những cuốn sách có tính chất khai sáng so với hàng triệu bản của Nhật Bản thời Minh Trị cho thấy tinh thần Việt Nam vẫn chưa tỉnh thức.

Khoảng cách địa lí có thể rút ngắn trong vài giờ bay, nhưng khoảng cách văn hóa đọc và tri thức chỉ có thể đo bằng các thập kỉ, nếu Việt Nam biết dốc hết sức để lấp bằng. Nếu văn hóa đọc yếu ớt này vẫn tiếp tục tồn tại, khó tránh khỏi những hậu quả khôn lường cho Việt Nam mà không ai muốn thấy cả, kể cả bạn bè xung quanh. Nỗi lo của Phan Châu Trinh chưa vơi chút nào, xét về phương diện “chấn dân khí, khai dân trí”, nếu không muốn nói còn tăng thêm nữa. Cần phải gấp rút có cuộc chấn hưng văn hóa đọc và hiểu biết thế giới trong đó nghiên cứu và dịch thuật là việc nền tảng. Đó là mệnh lệnh của tất cả mọi người Việt Nam. Không có nghiên cứu, dịch thuật dồi dào, và nếu những việc này không được thể chế hóa, thì người Việt Nam thiếu hiểu biết về thế giới một cách nghiêm trọng, chỉ có tình yêu quê hương và hy vọng thuần túy, nhưng khó đạt đến sự phồn vinh và sức mạnh cần thiết để bảo vệ độc lập của mình. Mọi sự phát triển bên ngoài logic hoàn vũ của lịch sử đều là sự kìm hãm và không đưa đất nước vào quỹ đạo phát triển của các quốc gia tiên tiến thế giới, bao nhiêu tiềm năng của con người Việt Nam sẽ bị tiêu tan, trí tuệ Việt Nam mai một, đất nước vẫn bị suy yếu, nguy cơ lệ thuộc hay làm miếng mồi cho bá quyền vẫn còn ở trước cửa.